U dolini Jadra nalazi se najbogatije groblje iz bronzanog doba na prostoru centralnog Balkana. Paulje je kao arheološki lokalitet evidentiran još u 19. veku, a savremena istraživanja su počela u 20. i nastavljena su u 21. veku.
Pored humki pronađeno je čitavo naselje, koje su činile poluukopane kuće tipa zemunica, sa bogato ukrašenom keramikom, alatkama od okresanog kamena i bronzanim predmetima, retkim primercima kao što su ornamentisani keramički kalem i tronožni žrtvenik. Svi ti predmeti stari su oko 3.500 godina. Naselje je otkriveno pre nekoliko godina snimanjem šireg područja lokaliteta modernim arheološkim i geološkim tehnikama, lidar i geomagnetom.
Ove godine izvršeno je manje iskopavanje na prostoru južno od nekropole i tom prilikom su otkriveni stambeni objekti, kao i otpadne jame iz više vremenskih perioda. Prema preliminarnim rezultatima otkrivene su barem tri stambene jedinice koje po materijalnoj kulturi odgovaraju razvijenom bronzanom dobu. Dve su poluzemuničkog tipa, sa nekoliko ukopanih većih kružnih prostorija i pripadajućim većim rupama za konstruktivne drvene elemente. Treća, nadzemna kuća, očuvana je samo u donjim partijama, a sigurno je imala nadzemne zidove od pletera i lepa, kao i pravougaonu osnovu.
Arheološka iskopavanja nekropole Paulje nastavljaju se i dalje. U humci označenoj brojem 44 otkrivena je perfektno očuvana bronzana, raskošno ukrašena ogrlica u obliku obruča sa pripadajućim naočarastim privescima, kakve do sada nisu bile poznate sa nekropole Paulje. Zanimljivo je da se slični setovi nakita javljaju u grobovima u dolini Zapadne Morave i na levoj obali Drine.
Do sada je istraženo samo 300 kvadratnih metara površine, a procene su da se promene na zemljištu oko Paulja koje ukazuju na postojanje naselja, prostiru na čak pet hektara.
Objekti pronađeni na tih 300 kvadratnih metara pripadaju periodu bronzanog doba. Pored toga, pronađen je i materijal sa prelaza iz bronzanog u gvozdenog doba, iz latenskog doba, iz rimskog perioda, a na kraju, u dve velike jame su pronađeni ostaci iz ranog srednjeg veka što je najmlađi materijal. Sve to govori o dugotrajnom naseljavanju ovog prostora, kojeg ljudi nisu napuštali jer im je bio pogodan, zanimljiv i dobar za život i koristili su ga intenzivno.
Pronađeni nalazi pružaju mogućnost da se sagledaju različiti aspekti života ljudi u to doba poput načina sahranjivanja, rituala, socijalnog raslojavanja, tadašnjih dometa ljudi u tehnološkom razvoju, izradi nakita. Sve to predstavlja podstrek za naredna istraživanja.
Zaštitna arheološka iskopavanja organizuje i izvodi Muzej Jadra koji je u sastavu Centra za kulturu ,,Vuk Karadžić“ u Loznici u saradnji sa stručnjacima Arheološkog instituta iz Beograda i uz finansijsku podršku kompanije Rio Tinto. Saradnja datira od 2010. godine i ova lokacija ima najveći stepen istraženosti upravo zahvaljujući investiciji Rio Tinta.
